Στην αρχή της ορθοδοντικής θεραπείας θα χρειαστεί να συνηθίσετε τα σιδεράκια σας και αυτό θα σας πάρει λίγες μέρες. Είναι πολύ φυσιολογικό, να δυσκολευτείτε, γιατί το στόμα έχει πολλούς νευροϋποδοχείς και έτσι αντιλαμβανόσαστε κάθε αλλαγή με πολύ μεγάλη ευαισθησία. Αυτό όμως συνηθίζεται πολύ γρήγορα και σε λίγες μέρες θα αισθανθείτε σαν να μην έχετε σιδεράκια στο στόμα.
1. Οι περισσότεροι ασθενείς προσαρμόζονται γρήγορα και μαθαίνουν να μιλάνε και να τρώνε με τα σιδεράκια, χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες. Οι πρώτες ημέρες είναι ίσως πιο δύσκολες, αλλά με λίγη υπομονή και φροντίδα όλα ξεπερνιούνται. Για να μπορέσουν όμως τα σιδεράκια να κάνουν σωστά τη δουλειά τους, πρέπει και να τα περιποιείστε και κυρίως να μην τα ξεκολλάτε. Τα ξεκολλημένα σιδεράκια καθυστερούν ιδιαίτερα τη θεραπεία και εμποδίζουν να πετύχουμε ένα άριστο ορθοδοντικό αποτέλεσμα. Για αυτό προσοχή στο φαγητό και τις σκληρές και κολλώδεις τροφές (παξιμάδια, μήλα, σκληροί ξηροί καρποί, λουκούμια κλπ ), οι οποίες είναι δυνατόν να ξεκολλήσουν τα σιδεράκια.
2. Καλό θα ήταν να επιλέγετε στην αρχή μαλακές τροφές, όπως ζυμαρικά, σούπες, γιαούρτι και να αποφεύγετε σε όλη τη διάρκεια της ορθοδοντικής σας θεραπείας να δαγκώνετε και να τραβάτε με τα μπροστινά δόντια τις τροφές. Κόβετε τις τροφές με μαχαίρι ή τα δάχτυλα σε μικρά κομμάτια και μασάτε με τα πίσω δόντια.
3. Τα σιδεράκια έχουν την τάση να κατακρατούν πολύ εύκολα οδοντική πλάκα και τα υπολείμματα τροφών που παραμένουν μπορούν να οδηγήσουν σε τερηδόνα και ουλίτιδα. Γι’ αυτό το λόγο, είναι πολύ σημαντικό, να βουρτσίζετε τα δόντια πολύ σχολαστικά. Όλες οι επιφάνειες των δοντιών πρέπει να βουρτσίζονται λεπτομερειακά, όπως και αυτές γύρω από τα σιδεράκια, για να διατηρούνται καθαρές συνεχώς. Τόσο η ορθοδοντικός, όσο και το προσωπικό του ιατρείου, θα σας καθοδηγούν με οδηγίες στοματικής υγιεινής, για να πετύχετε τέλειο καθαρισμό των δοντιών σας.
4. Μετά από κάθε ραντεβού στο ιατρείο, είναι πιθανό να έχετε μία ενόχληση ή ευαισθησία στο στόμα που εξαλείφεται με ένα καλό βούρτσισμα των δοντιών ή τοποθετώντας λίγο κερί ανακούφισης στο σιδεράκι ή το σύρμα που μπορεί να σας ενοχλεί. Σε λίγο καιρό τα χείλη, τα μάγουλα και η γλώσσα σου θα προσαρμοστούν στα σιδεράκια και θα λειτουργούν χωρίς δυσκολία.
Εάν ο πόνος και η δυσφορία επιμένει, καλό θα είναι να πάρετε απλά, μη συνταγογραφούμενα παυσίπονα, ανά 8ωρο για τις πρώτες 3-4 μέρες.
Εάν ξεκολλήσει ή ενοχλεί ένα σιδεράκι δεν χρειάζεται να αγχωθείτε. Τοποθετήστε στο σημείο αυτό λίγο κερί ανακούφισης, μέχρι να εξαλειφθεί η ενόχληση. Εάν βγει το σιδεράκι από το στόμα μην το πετάξετε, φυλάξτε το και φέρτε το μαζί σας στο επόμενο ραντεβού. Σε κάθε περίπτωση, τηλεφωνήστε μας, πριν το προγραμματισμένο σας ραντεβού, για οποιοδήποτε πρόβλημα παρουσιαστεί. Επαναλαμβανόμενα ατυχήματα, καθυστερούν τη θεραπεία και καλό θα είναι να είστε προσεκτικοί, ώστε να αποφεύγετε επιβλαβείς συνήθειες.
Διατήρηση καλής στοματικής υγιεινής
Είναι πολύ σημαντικό για την διατήρηση της υγείας των δοντιών και των ούλων, να είστε τυπικοί με το βούρτσισμα των δοντιών. Ιδιαίτερα όμως σε όσους κάνουν ορθοδοντική θεραπεία, οι μηχανισμοί στα δόντια σας τείνουν να εγκλωβίζουν υπολείμματα τροφών και αποτελούν εμπόδιο στον αυτοκαθαρισμό των δοντιών κατά την μάσηση. Επομένως, θα πρέπει να αυξήσετε το χρόνο βουρτσίσματος και να βελτιώσετε την τεχνική βουρτσίσματος για να είστε αποτελεσματικοί.
Σχετικά με τα μέσα καθαρισμού θα πρέπει να γνωρίζετε τα ακόλουθα:
Για την οδοντόβουρτσα
Συστήνουμε οδοντόβουρτσα με μικρή κεφαλή και μαλακή ή μέτρια σε σκληρότητα και αντικατάσταση αυτής κάθε 3 μήνες.
Η ηλεκτρική οδοντόβουρτσα μπορεί να είναι μια λύση επιλογής για τα παιδιά που την προτιμούν και αποτελεί για αυτά ένα κίνητρο για βούρτσισμα. Θα πρέπει όμως να γίνεται κάτω από την επίβλεψη των γονέων, καθώς συχνά αντιμετωπίζεται ως παιχνίδι από τα παιδιά και δεν δίνεται η απαραίτητη προσοχή στον αποτελεσματικό καθαρισμό των δοντιών.
Ακολουθείστε πάντα μια σειρά στο βούρτσισμα, ώστε να μην ξεχνάτε κάποια περιοχή και δίνετε έμφαση στα πίσω δόντια και στα σημεία ανάμεσα στα ούλα και στα σιδεράκια ή ανάμεσα στα ούλα και στους δακτυλίους.
Βουρτσίστε 3 φορές την ημέρα, μετά τα κυρίως γεύματα και κάνετε πολύ λεπτομερειακό βούρτσισμα το βράδυ πριν κοιμηθείτε για 2-3 λεπτά τουλάχιστον.
Εφαρμόστε κανονική δύναμη, βουρτσίζετε δηλαδή ούτε υπερβολικά ήπια, ούτε υπερβολικά δυνατά, ώστε όταν παρατηρείτε τα δόντια σας στον καθρέπτη να μην υπάρχει υπόλειμμα οδοντικής πλάκας και να φαίνεται λαμπερή η αδαμαντίνη των δοντιών σας.
Καλό θα είναι να υπάρχει επίβλεψη, τουλάχιστον μέχρι την ηλικία των 8 ετών στο βούρτσισμα από ενήλικα, καθώς χρειάζεται χρόνο μέχρι τα παιδιά να είναι αποτελεσματικά στο βούρτσισμα.
Για την οδοντόκρεμα
Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Εταιρεία Οδοντιατρικής (ADA) και την Ελληνική Οδοντιατρική Ομοσπονδία (ΕΟΟ) συστήνεται η χρήση φθοριούχου οδοντόκρεμας για την προστασία από την τερηδόνα.
Για όσους κάνουν ορθοδοντική θεραπεία συνιστάται οδοντόκρεμα με υψηλή περιεκτικότητα σε φθόριο από 1450-5000ppm φθορίου και ποσότητα όση ένας κόκκος μπιζελιού.
Για το οδοντικό νήμα και τα μεσοδόντια βουρτσάκια
Τα μεσοδόντια βουρτσάκια συνιστώνται για όσους έχουν σιδεράκια κάθε βράδυ τουλάχιστον, για να απομακρύνουν τις τροφές ανάμεσα στα σιδεράκια. Εμείς συνιστούμε αυτά με το κίτρινο ή το πράσινο χρώμα, τα οποία είναι αρκετά μεγάλα, ώστε να συμπαρασύρουν ό,τι υπόλειμμα έχει μείνει ανάμεσα στα σιδεράκια.
Επιπλέον, μπορεί να χρησιμοποιείτε και νήμα με floss threader ή με συγκρατητήρα, για να καθαρίζονται και οι περιοχές ανάμεσα στα δόντια. Χωρίς αυτά, είναι αδύνατον να πετύχετε άριστη στοματική υγιεινή με τους ορθοδοντικούς μηχανισμούς στο στόμα.
Πως βουρτσίζουμε τα δόντια μας με τα σιδεράκια;
Το βούρτσισμα των δοντιών κατά την διάρκεια της ορθοδοντικής, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι καταναλώνει τουλάχιστον το διπλό χρόνο από ότι πριν τα σιδεράκια. Αν γίνεται βιαστικά θα αφήνετε περιοχές με οδοντική πλάκα και αυτό θα προκαλέσει τερηδόνα και ουλίτιδα.
Αν θέλετε λοιπόν, ένα αστραφτερό, όμορφο και υγιές χαμόγελο, πρέπει να μάθετε με επιμέλεια τη σωστή τεχνική και σύντομα θα σας φαίνεται απλό.
1. Ξεκινήστε πάντα το βούρτσισμα, αφού αφαιρέσετε τα λαστιχάκια, μασελάκια ή το εξωστοματικό.
2. Βουρτσίζετε με σειρά, ξεκινώντας, για παράδειγμα από την πάνω δεξιά πλευρά, τοποθετώντας την οδοντόβουρτσα με γωνία 45⁰, με τις τρίχες της βούρτσας να είναι σε επαφή με την επιφάνεια των δοντιών, ανάμεσα στα σιδεράκια και στα ούλα. Με κινήσεις “εμπρός-πίσω” και ήπια δόνηση, ανά 2-3 δόντια προχωρώντας προς τα εμπρός, μέχρι τα πίσω δόντια της αριστερής πλευράς.
3. Αφού ολοκληρώσετε την ουλική πλευρά των πάνω δοντιών, συνεχίστε με κυκλικές κινήσεις γύρω από τα σιδεράκια, να καθαρίζετε και ένα-ένα τα σιδεράκια σας.
4. Έπειτα με δυνατές κινήσεις βουρτσίστε τις επιφάνειες των δοντιών με τις οποίες μασάτε, ξεκινώντας από πίσω προς τα εμπρός, ανά 2 δόντια τη φορά.
5. Και κατόπιν βουρτσίστε τις εσωτερικές πλευρές των δοντιών σας.
6. Ακολουθείστε την ίδια τακτική για τα κάτω δόντια μόνο που σε αυτά στρέφετε τις τρίχες της βούρτσας 45⁰ προς τα κάτω ανάμεσα στα ούλα και στα σιδεράκια.
Οδηγίες για τη διατροφή σας με τα σιδεράκια
Για να αντιμετωπίσετε όσο το δυνατόν λιγότερες δυσκολίες με τα σιδεράκια, καλό θα είναι να είστε πιο προσεκτικοί με τη διατροφή σας.
Τροφές που θα πρέπει να αποφεύγετε είναι οι σκληρές τροφές, οι κολλώδεις τροφές και όσο το δυνατό λιγότερα γλυκά, τα οποία είναι ούτως ή άλλως βλαβερά για τα δόντια, αφού προκαλούν τερηδόνα. Επιπλέον οι παραπάνω τροφές, ξεκολλούν τα σιδεράκια, δημιουργούν έκτακτες καταστάσεις και καθυστερούν την ολοκλήρωση της ορθοδοντικής θεραπείας.
Τροφές προς αποφυγή
Σκληρές τροφές όπως, παξιμάδια, κόρα ψωμιού, ολόκληρο ψημένο καλαμπόκι, καρότα, μήλα ολόκληρα, ολόκληρες μπριζόλες, παγάκια κλπ.
Κολλώδεις γλυκές τροφές όπως, τσίχλες, παστέλι, μαντολάτο, καραμέλες γάλακτος, σκληρές καραμέλες, σκληρές κολλώδεις μπάρες, αλλά και τα αναψυκτικά, τα ενεργειακά ποτά, ακόμη και τα light, τα οποία με τα οξέα και τη ζάχαρη που περιέχουν καταστρέφουν την αδαμαντίνη των δοντιών και προκαλούν ταχύτατα τερηδόνα.
Τροφές που ενδείκνυνται
Ζυμαρικά, όσπρια, αυγά, κρέμες, γιαούρτι, σούπες, γαλακτοκομικά, λαχανικά, κιμάς, κρέας σε κομμάτια, φρούτα σε κομμάτια, φρουτοχυμοί, είναι πολύ καλές επιλογές για όσους έχουν πρωτοβάλει σιδεράκια στο στόμα τους.
Είναι πολύ βολικό, για να μην υπάρχουν προβλήματα με τα σιδεράκια, να τρώτε πιο μαλακές τροφές, τουλάχιστον στην αρχή της θεραπείας.
Αποφεύγετε πάντα να τραβάτε το φαγητό στα μπροστινά δόντια, όπως σουβλάκια, μπριζόλες, μήλα και καρότα.
Μην ξεχνάτε ποτέ να κόβετε την τροφή σας σε κομμάτια και έτσι θα μπορείτε να απολαμβάνετε όποια τροφή θέλετε, φτάνει η μάσηση να γίνετε στα πίσω δόντια.